Tipi: Aromatik Bitki
Ömür: Çok yıllık
Latince Adı: Crocus sativus
Köken: Güneybatı Asya-İran
Süsengiller (Iridaceae) familyasının çiğdem (Crocus) cinsinden soğanlı bir kültür bitkisidir. Bu bitkiden elde edilen özel baharata ise safran denir.
Bitkinin yaprakları şerit şeklinde, mor çiçekleri ise üç tepecikli bir yapıdadır. Çiçeği ve tepecikleri bitkiye bağlayan yaprak sapı da dahil olmak üzere erkek organları kurutularak özellikle gıda boyası ve tat verici olarak kullanılır. Safran bitkisi, Akdeniz ülkelerinden İspanya, Fransa, İtalya ve ayrıca özellikle İran’da yetiştirilir. Türkiye’de ise safran ağırlıklı olarak Safranbolu’da üretilmektedir. Ağırlığına göre dünyanın en pahalı baharatı olan safranın anavatanı Güneybatı Asya’dır.
Doğal yaşamda kendi başına bulunmayan çok yıllık bir bitkidir. Kısır olmaları nedeniyle safran bitkisinin mor çiçekleri üretken tohum üretemez ve çiçeğin üremesi insana bağlı kalır. Toprak altında kalan ve üreme organı görevini yapan soğanlar toprak kazılarak çıkarılmalı, bölünerek ayrılmalı ve tekrar dikilmelidir. Bir soğan yalnızca bir mevsim yaşar, bölünerek yaklaşık on tane soğancık üretir ve bu soğancıklardan yeni bitkiler ürer.
Safran bitkisi, Akdeniz maki ve Kuzey Amerika bitki örtüsünün yaşadığına benzer, sıcak ve kuru yaz rüzgarlarının estiği yarı kurak iklimlerde büyür. Bitki, soğuk kışları da atlatabilir ve kısa süre kar altında kalabildiği gibi -10 derecelik donlara da karşı koyabilir. Gölgede olmayı sevmez güneşlenmeye bayılan safran gün ışığı alan yamaçlarda mutlu olur. Dönemsel kuraklıklarda sulanma ihtiyacı duyar.